Category: Khasi

May 5, 2021 /

Ka jingpang ka long kaba shyrkhei, sngew kumban pluh ka shadem. Ngim dei ban kheiñ sting ia une u virus. Nga thoh ia kane ka artikl ryngkat ka oxygen mask ha khmut, artylli ki drip ha kti bad ka jingdap shadem (la shah mai ha i nurse ruh). Ngam lah ban thoh stet, kumta nga hap pynlut baroh shi sngi ban type ha ka mobile phone ia kane ka jingkyrpad ia ka jaitbynriew baieit jong nga: To da sumar, to iada ialade na une U COVID 19.

April 18, 2021 /

Ka jingshah sahnarphna bad ka jingmihpat u Jisu Khrist ki dei ki jingjia History kiba kordor ha ka pyrthei bad U Frank Macchia u kam kynti ba ka Jingmihpat u Jisu Khrist ka pynmynta ia ka jingkyrmen kaba mynhynnin. U Markos (16:12-13) bad u Lukas (24:13-35) ki їathuhkhana shaphang ka jingpynpaw jong u Jisu Khrist їalade hadien ba u la mihpat ha ki arngut ki synran, uwei na ki uba kyrteng u Kleopas, ha ka lynti sha ka shnong Emmaus.

April 18, 2021 /

The first record of any European having crossed the Khasi Hills from one valley to the other is that of the journey made in 1824 by David Scott, the Agent to the Governor-General on the North East Frontier with headquarters at Sylhet. In 1826 the Syiem of Nongkhlaw was persuaded by David Scott to allow the construction of a road across the Khasi Hills. In 1833 Cherrapunji was established as the headquarters of the hills districts. For the next twenty years all effort was concentrated on establishing communication between Cherra and Sylhet.

April 4, 2021 /

Ka jingrwai bad jingshad Jerusalema ka mih na ka khyndew jong ka Ri South Africa, ka dei ka jingrwai bad jingduwai jong u/ka nongrwai ba u Blei un ialam ia u/ka sha ka nongbah jong ka jingsuk. Katkum ka kotkhubor Vanguard, ka jingrwai Jerusalema ka ai mynsiem bad ai jingkyrmen khamtam eh ia ki nong Palestine ne ki Arab jong ka Palestine bad ha ka video kaba la ring ha ka kyntoit shnong kaba kyrteng ka Babal Majlies kaba don ha East Jerusalem, ki samla ki їashad ha ka sur jong kane jingrwai ryngkat ka rukom shad tynrai jong ki. Kaei kaba shon bad ktah eh ia ki nong Palestine ne Arab jong ka Palestine ka dei ki kyntien bad ka jingmut kiba don ha kane ka jingrwai. Ka jingrwai ka dei ka jingduwai ba u Blei un ai pat ia ka Nongbah jong ka jingsuk. Ha kajuh ka por ka dei ruh ka jingduwai ban ioh ka jingїada, ka jingїalam lynti bad ka jingkmen.

April 2, 2021 /

Ngin plie ia ka khubor Good Friday ha kane ka por da ki kyntien na ka Gospel U Їoannis 11:49-50, “…u Kaїaphas uba la long u rangbah lyngdoh ha kata ka snem, u la ong. “A katno phi long kiba bieit! Hato phim sngewthuh ba ka kham bha ia phi ban shah ba uwei u briew un їap na ka bynta ka jaitbynriew,  ban ia kaba ka jaitbynriew baroh kawei kan jot noh?”- Kane kam dei ka jingkren rhem mynsiem ieit jaitbynriew jong u Kaїaphas ne ba u їaroh ia u Jisu ba u long u riewshlur uba їap na ka bynta kiwei pat. Hynrei kane ka shat phalang ia ka seng pyrkhat kaba la pun hapoh u Kaїaphas bad ha ki dkhot jong ka Dorbar Sanhedrin kiba thrang dik dik ba u Jisu un їap noh bad ban pynkut noh ia ka jingim bad ki kam kiba khraw jong u.

March 21, 2021 /

Ka arphew saw tarik u Lber ka dei ka sngi kaba kyrpang kaba la tip kum ka International Day for the Right to Truthbad ka dei ruh ka lyngkhuh sngi їap jong u Bishop Oscar Romero. Kumta ngan pynkut ia kane ka puson da ki kyntien jong u Bishop Romero kiba ong-

“Їa U Blei ngi lah ban shem ha ki jaka bad ki khep ba don ka jingsynshar bad jingbishar hok bad ngi lah ruh ban їashem ia U ha ka lynti ka jingshisha” 

March 14, 2021 /

Ka aїom Lent ka dei ka por kaba ngi puson jylliew shaphang ka jingshah pynїap U Trai Jisu na ka daw ba u їeng pyrshah ia ka jingrunar jong ka pyrthei. Hoid, ka pyrthei-mariang kaba u Blei u la thaw ka long kaba bha, hynrei ka dap ruh da ki jingrunar bad ki pop kiba shyrkhei- kum ka tuh ka thiem bad ka bamsap, ka thok ka shukor, ka pynїap bad shohnoh briew. Ki briew ki khwan myntoi bad khamtam eh kiba don ha ka bor ne kyrdan (ym baroh), kim salia wat ban pynjot ne shim ia ka mynsiem briew tang ban biang la ka met. Ki khunbynriew ki їabeh sa tang ia ka spah ka thapbalieh bad ha ka jingїabeh spah ngi pynjot pathar ia ka mariang, ngi knieh jubor ia ka khyndew na ki trai ri bad ki nongrep, ngi pynkylla duk bad pynkylla phetwir ia ki million ngut ki para briew. Ngi thombor, ngi byrngem, ngi kyrdem ia kiba tlot bad ba lui lui.  Nalor kine sa kiwei pat ki kam runar kiba jyllei, ka batbor, ka jinglehtohmet bad jingsloit ia ka longrynїeng ki kynthei bad ia ki khynnah, shynrang bad kynthei. Kine ki jia ha kane ka Jylla, ka Ri bad kylleng ka pyrthei.

March 7, 2021 /

Katkum ka Baibl ki khun Israel ki ju kam ba ki dei ka Jaitbynriew kaba la jied kyrpang bad kumta ki mutdur bad kwah ban pynneh ia ka jingkhuid jong ka snam bad ki la pyrshang ban ym pynjaboh ne pynjngut ia ka da kaba khanglad ia ka jingshong kha khleh. Ym tang katta, ka la don ruh ka khep ba ki pyrshang da ka bor ban pynkhuid ia ka snam da kaba kyntait ne pynїap ia ki bym dei ki Jiw ne ki shiteng Jiw.

February 28, 2021 /

Ka kyntien “politic” hangne kam thew ia ki “party” їaleh elekshon ne kam mut tang ka jingїaleh elekshon, wat la kane ka long kaba kongsan ha ka synshar paidbah. Kam mut ruh ka jingїaleh “politic” ban їakhem umkhi ne kyllan umphniang ia ki pung kti jongno re lymne ka “politic” jyllud khohwah. Hynrei ka thong ka long ban ngam ha ka thwei jong ka spah snem ba nyngkong bad ban їathir-їatai bad sei madan ia ki nongrim ba ka Balang ne ka Kynhun Bathymmai ka їeng ha katei ka juk. Katba ka kyntien “economic” ka thew ia ka їoh ka kot bad ka kamai kajih.

February 14, 2021 /

Ka sngi lehkmen valentine ka snem 2021 ka hap ha ka Sngi U Blei. Ha kawei ka liang, ka long kaba sngewtynnat bad sngewdon jingmut namar ba ka Baibl ka hikai ba U Blei u long ka jingieit bad ka jingieit ka dei ka jinglong tynrai jong U. Ka jinghikai shongtynrai jong ki Balang Khristan ruh ka snoh rdin ha ki artylli ki hukum kiba khraw- ban ieit ia u Blei bad ban ieit ia u para marjan bad ki parabriew. Kawei ka hukum kam lah ban їeng khlem kawei pat bad kawei kam don jingmut khlem kawei pat.

January 31, 2021 /

Ngi lyngngoh ruh ba ka Sorkar India haduh mynta kam kren shai halor ka Inner Line Permit (ILP) kaba ïadei bad ka Jylla. Wat ka Sorkar Jylla ruh imat kam shai, ki seng saiñ hima ruh ki bym thikna bad kiba khih jingmut kumba khih u khah kat shaba beh ka lyer. Ka jingdawa ia ka ILP la ka long kaba dang myntoi ne kam myntoi shuh ka long kawei pat ka mat ban ïatai, hynrei ka dei ruh ka ishu kaba la pynkhie ia ka jingïakynad bad jingïaumsnam bad haba khie ka jingïashoh-ïadat ka wanrah ia ka jingshongsyier, ka jingsheptieng bad jingduh bakhraw ha baroh ki liang.

January 26, 2021 /

So, from the lazy Raioteers, another belated new year free gift for you to download. This time Samrat Ray and his nostalgic graphic world of ML05‘s celebrate the non Mall economy of Shillong. Harek Maal to Sohprew. So go ahead download the pdf and print.
Obviously we warn all those (except the hawkers and street vendors of Meghalaya), who want to profit out of this creative labour, we will find you and lock you up to be built in the Crowborough Hotel.

January 3, 2021 /

Ka Kitab Eksodus bad ki khana kiba don ha ka kim dei shuh kiba dang thymmai, la ïai ïathuh-ïai pynshai shynna ia ki na kawei ka por sha kawei pat bad yn sa nang ïai pule bad ïai ïathuhkhana ha ki juk ki ban sa wan. Ka Kitab Eksodus ka don ka khubor kaba khlaiῆ bad khraw ym tang ia ka jingim briew shimet, hynrei khamtam eh ia ki kynhun jaitbynriew ne ki kynhun briew kiba ïaid lyngba ka lawar ding jong ka jingshah khῆoit beiῆ. Ka kitab Eksodus ka long ka nongmuna ia ki jaitbynriew ne ki kynhun briew kiba ïeng ban ïakhun pyrshah ia ka jingthombor, jingleh shilliang bad jingleh bymhok jong kiba donbor. Kiba bun ki jaitbynriew ne ki kynhun briew ha ka pyrthei ki la pyndonkam ia ka khubor bad ki khana jong ka kitab Exodus na ka bynta ban ïakhun bad ïaleh ban ioh ka jinglaitluid.

December 27, 2020 /

Ki sngi ki iaid! mynta ngi la poi sha kaba kut jong une u snem Ar Hajar Arphew. Une u snem u la pynlynga bad pynsheptieng shi katdei ia ka jingim namar ka jingpang khlam Covid19 kaba la pynjulor ia ka kamai kajih bad ia ka jingim. Hapdeng ka jingjulor, ki aiom ki leit bad ki aiom ki wan, kumjuh ruh u snem u leit bad u snem u wan. Ha une u snem ki la don shibun na ki ba ieit ba thoiῆ bad ki paralok kiba la nang leit noh sha ka jingjah thait ba junom. Ngi kynmaw ieit ia ki bad duwai na ka bynta kito kiba la duhnoh ia la ki jong.

December 25, 2020 /

“Miet ba khuid! Miet ba jar jar!
Dum ka phet, ka shai phar;”

Sa shisien pat ka aiom Khristmas ka la poi bad ka snem Ar Hajar Arphew ka long ka Khristmas ka ban sah jingkynmaw. Kumba khyndai bnai mynshuwa kyndit kynsan ka khlam jingpang Covid19 ka la lynsher ia ka pyrthei baroh kawei bad da ki million ngut ki briew ki la duh ei ia ka jingim. Ka jingduh kam dei tang ka jingïap jong ki briew, hynrei ka jingduh ka long ruh ia kiba dang im. Ka ïaid ka ïeng, ka trei ka ktah bad ka kamai kajih ka la sangeh tden shipor bad ka jingktah na ka jingkhang dam ka dang pur haduh mynta. Ka jingktah kam long tang mynta, hynrei ki phew snem ki ban sa wan ruh kin long ki por kiba eh bad shitom. Ka ioh ka kot bad ka kamai kajih ka la julor bad ka jingim kam thikna shuh.

December 20, 2020 /

Ka Khatphra tarik u Nohprah Ar Hajar Arphew ka dei ka lyngkhuh sngi ïap kaba phra phew jong u babu Soso Tham. Ngi kynmaw burom bad ῆiewkor ia u synῆiang ba une u riewkhraw u la noh. Ha ka jingpynshai halor ka kot Ki Sngi Ba Rim U Hynῆiewtrep, u babu Soso Tham u kynthoh kumne,
“…sa tang katno, ia ngi kiba tang shi troh, lada ngim kyndit bynriew kan sa tyllep ka umsaw bad ngin sa long nong-Gibeon ban thoh dieng bad tong um iano re…”

December 13, 2020 /

Shi taiew mynshuwa ngi la ioh ia ka Baibl Sunday bad lada dang don ei ei ban bynrap ka long ba ka Baibl ka dei ruh ka kotbah kaba kren shaphang ka jingim hangne ha pyrthei. Ka kren shaphang kiei kiei kiba ngi lah ban iohi bad ban tba, wat la ki don ki khep ba ka kren sha ngi ha ki dur pharshi.

December 6, 2020 /

Ha kane ka Baibl Sunday ki kyntien jingkyrmen ki long aiu ka Baibl Ka Kren. Ka Baibl ka dei ka kotbah bad ka kot bakhuid kaba wat ki bym ngeit khristan ruh ki sngewtynnad ban pule ia ka. Lehse don kiba pyrkhat ba ka Baibl kam don khubor shuh bad kam don ei ei shuh ban hikai. Kajuh shi kajuh ki briew ki la pule ia ka mynta la palat hajar snem bad lehse ka la rngat ki pasoh bad jor jinghikai. Hynrei ka Baibl ka don ki kyntien kiba im bad kiba ai jingkyrmen, bad ki briew na ka pateng sha ka pateng ki Ïai pynlong ia ka Baibl ba kan kren.

November 22, 2020 /

Saw phew sngi ha ri khlaw u Jisu u shem ba ka jingim ba kynja doh kam dei tang ma ka bynta jong ka longbriew manbriew bad ka longiing longsem. Ha ka juh ka por ka spah kam dei tang ma ka, ka nongrim ban pynieng ia ka imlang sahlang bad ia ka iit ka hima. Hato ngin pynshong nongrim ia ka jingim, ia ka iit ka hima bad ia ka imlang sahlang tang ha ka spah? ne tang ha u kpu? ne ngin pynshong nongrim ruh ia ka jingim, ia ka iit hima bad ka imlang sahlang ha “ka ktien baroh kaba mih noh na ka shyntur u Blei” . Ka jingshngain jong ka Ri kam shong tang ha ki tup ki man, ki tiar thma bad ki bor shipai. Ka roi ka par jong ka Ri kam mut tang ki “shopping mall” ne ki kali “Audi” ne “Rubicon” ne ki kamra ophis kiba siang da ki maw marbel bad ki dieng sal kiba phyrnai bad ba remdor. Hynrei ka roi ka par ka dei ka jingim kaba suk, ba tngen bad ka dei ka jingkoit jingkhiah jong baroh ki nongshong shnong. Ka dei ka jingim kaba ki khun ki kti ki ioh ban shong skul, ban nang ban stad bad ki samla ki ioh ka kamai kajih ba biang. Ka roi ka par ka dei ka jingsei soh ka rep ka riang bad ka dei ruh ka synshar hok bad ka bishar hok.

November 15, 2020 /

Kane ka dei ka jingduwai u Nehemaiah. Ka jingduwai kaba lyngkot ki kyntien, tangba ka long ka jingduwai kaba jylliew bad kit jingmut shibun. Kane ka jingduwai kam dei kaba loi loi ne kaba jia shabar na ka jylli ka imlang sahlang. Kane ka jingduwai ka iasnoh bad kawei jingjia histori, kumta ka donkam ban pule bad puson ia ka hapoh ka jylli jong kane ka jingjia histori.

November 8, 2020 /

Ha ki spah bad hajar snem ba la leit noh ka histori ka iathuh khana shaphang ki thma niam bad ki jingiaumsnam. Ha kane ka juk ruh ki thma niam bad jingiakynad jaidbynriew ki jur, ki jyllei bad barabor ki ritpaid, ki thab ki dap bad ki phetwir ki dei ki sohpdung bad ki langknia ha kano kano ka jingiakynad bad jingiaunsnam. Kaba kham sniew ha kane ka juk bad spah snem ba arphew wei ka long ba ki briew ki shah peit bein kum ki nonglehkam sniew ne shah niew kum ki nongpop tang namar ba ki duk bad kine ruh ki long ki langknia ha ki jingiaumsnam. Mynta kumne ka pyrthei ka sakhi ia ka jingiapait kaba khraw ha ka Ri America ha kane ka elekshon 2020. Ha kiwei pat ki Ri ki lehnoh Muslim kum ki ISIS, Taliban bad Boko Haram ki pyndonkam da ka wait, u sum bad ki ktang suloi ban tei ia ki “Islamic State”. Niuma, ym dei ba pyniasyriem ia ka Ri India bad kine, hynrei ym lah ban len ba ka seng sain hima BJP ka ioh ka jingkyrshan na ki kynhun heh paid ka niam Hindu bad kine ki kynhun heh paid Hindu, khamtam eh ki kynhun shitniam ki pynpaw ia ka dur bad jinglong tynrai jong ki ba kim sngewbha ba kiwei pat ki kynhun niam bad jaidbynriew ki bym dei na kajuh ka tyllong ban shong ban sah ne ban long ki nongshong shnong ha India. Kumjuh ruh ha America ki kynhun “KKK” bad “White Evangelical Christians” ki dei ki nongkyrshan ba radbah jong ka seng sain hima Republican bad ki ju kheinpoh ia kiwei pat ki jaidbynriew.

November 1, 2020 /

“…Balei ba phi sheptieng…?”- ki kyntien ba u Jisu u kren ha ki synran kiba shong ha ka lieng kynda kaba la jan ngam jyllop ha ka duriaw na ka daw jong ka eriong bad jingat phyllung kaba jur. Kane ka jingjia kam don jingiadei ei ei ruh em bad ngi, hynrei ka pynkynmaw ia ngi ba ngi dei ban jop ia ka jingsheptieng. Ym lah ban len ba ka jingsheptieng ka tyllep bad pynjem khnap ia ka jingim bad kumta ka khubor ka long ban jop ia ka jingsheptieng.

October 25, 2020 /

Ha ka jingmut tynrai ka kyntien Hima ka iasnoh bad thew ia ka synshar-ka bishar, ka sainpyrthei, ka khaii-ka pateng, ka kamai-kajih bad ka ioh ka kot. Katkum ka histori, u khun bynriew u la tyllun bad san na ka synshar syiem sha ka synshar paidbah. Ki don ruh ki thymmei pyrkhat kiba pynksan ba ki Syiem ki dei ki nongmihkhmat jong u Blei nongbuh nongthaw bad ki dang don ki iing longsyiem kiba dang sah khyrdong haduh mynta, wat la kim don shuh ka bor synshar kumba ki don ha ki por hyndai.Niuma,  ki paidbah nongshong shnong ha kine ki Ri ki dang ai hi khyndiat khynsoit ka bor ka sor ia ki, kumba ka long ha Ri Bilat bad ha ka Bri u Hynniewtrep ha kaba ki iing longsyiem ki dang ia don bynta hi ha kaba korbar ia ka iit- ka hima. Ka histori ka iathuh ruh ba na kawei ka spah snem sha kawei pat la mih ki nongsynshar kiba runar, ki nongsynshar kiba klun lut ka bor synshar ha lade bad kiba khnoit bein ia ki briew bad kiba nud ruh ban pyniap ia kito kiba ieng pyrshah ia ki.

October 18, 2020 /

Lehse ki nongsngap bad nongpule ki lah ban lyngngoh ia u dak jingkylli uba don ha ba kut ki kyntien “Ka Jingim bymjukut”. Hato u nongkren u artatien mo ia ka jingim bymjukut? Em kam dei kumta, pynban u dak jingkylli u pynpaw ia ka jingiaksaid kaba jur ban sngewthuh ia ka jingjylliew jong kane ka sobjek bad kumno ban pynmynta ia ka jingim bymjukut.

October 11, 2020 /

Ka Babel ka dei ka khanatang kaba la rim tam kaba ngi lah ban shem bad pule ha ka kitab Jenesis 11. Ka dei ka khana lyngkot kaba don khyndai tylli ki dkhot bad ka dei kawei na ki khanatang kaba bud ryngkhi ia kiwei pat kiba shem ha ka kitab Jenesis kiba kynthup naduh ka jingthaw -jingpynlong ia ka pyrthei ter ter haduh ka khana shaphang ka jingshlei um ha ka por u Noah

October 5, 2020 /

Not many young people may know now but the Hindi comic book industry was very vibrant during the 1990’s. There were so many titles coming out every month. You had Raj Comics (my favourite), Manoj Comics, Tulsi Comics, Fort Comics, Radha Comics, Diamond Comics and then you had characters like Super Commando Dhruva (my favourite), Najrag, Ram-Rahim, Chacha Choudhary, Abedh, Judo queen Radha, Inspector Crookbond, Hawaldar Bahadur, Bankelal, and many more. And then there were other publications like Rajhans, Chandamama and of course Amar Chitra Katha and Tinkle. I can say with pride that I had one of the early issues of Tinkle and a particular story of loan repayment which has always stuck with me. In short, my childhood was filled with comic books.

October 4, 2020 /

Ka Balang bad ki bangeit kim lah ban kiar met na kiei kiei kiba jia sawdong bad ki don ka kamram ban pyrkhat bad puson katkum ka nongrim bad jinghikai shongtynrai ba ka Balang ka hikai ia ki. Ha kane ka sngi ngin puson halor ki katto katne ki jinghikai shongtynrai ka Balang Presbyterian bad aiu ki don ban hikai ha kane ka juk.

Ngi im ha ka juk kaba ngi tip kum ka “Neo Liberal Era”, ka juk kaba pynkha ia ka jingduk jingkyrduh (mynta ha kylleng ka Pyrthei ngin shem ba don 1% kiba riewspah bad 99% kiba duk bad kyrduh tasam), ka juk kaba wanrah ia ka rukom khaii mraw bathymmai ia ki para briew, ka juk kaba ngeit ha ka kolshor ba uba riewspah u nang riewspah bad uba duk u nang kyrduh tasam bad la nang pynthaw shuh ia ka lhuh ba shyrkhei kaba pyniakhlad hapdeng ki para briew. Ki Sorbah ki sakhi ia kane bad ki dak ki shin ki paw tyngkrein ba sawdong ka rud ka kiar ki iing paki dulan ki don da ki spah tylli ki iing kyndap-tap shilliang da ki tin umphniangbam rong iong bad kine ki iing ki shah rong ha ka umsaw bad ka lat lat ha ka por u ‘lapbah ‘lapsan .

September 27, 2020 /

#Sermon #Khlam #KyrsoiborPyrtuh
“Kawei kaba phalang lyngba ka jingim u Jisu Khrist ka dei kane; “ka bor jong ka jingtlot bad ka jingtlot jong ka bor”. Ha ka pyrthei, ka Bor ka dei ka pdeng jong ka jingim, la ka long ka synshar-ka bishar, ka khaii-pateng, ka niam, ka imlang sahlang bad kiwei de. Naduh hyndai, kawei ka Ri ka ialeh ban synshar halor kawei pat, ki Ri bakhraw bor ki pyntian jubor ia ka rukom pyrkhat bad rukom im jong ki ha kiwei pat. Ha kano kano ka Ri ka kynhun Jaidbynriew ba hehpaid ka leh meng, ka leh khraw bad kyrniom ia kiwei ki Jaidbynriew ba ritpaid. Kumjuh ruh ka kynhun niam ba heh paid ka leh donbor bad pynbor ia kiwei ban pdiang ia ka jingngeit bad ia ka niam ka rukom jong ka. Kawei ka dustur ne kolshor ka pynpaw ba ka dei kaba kham bha ne janai ban ia kawei pat. Ki hehpaid ki thep jubor ha ki ritpaid ia ka niam, ka rukom, ka riti dustur bad ki niad rong ym tang ia ka shynrong hynrei wat ia ka jabieng ruh kaba don hapoh ka shynrong. Nalor kine, mynta ha kane ka juk  “Neo-Liberal” ka don sa ka sainpyrkhat ne kolshor kaba ban bein, ba pynduk bad leh beijot ia ki rangli juki, ia ki sem shilliang bad kup shilliang. Ka kolshor kaba pynkha ia ka kharai ha ka ioh ka kot bad ka kolshor kaba pynkhie im biang ia ka juk khaii mraw ia ki para briew.”

September 20, 2020 /

Mynta ka sngi ngin pule ia ka jingrwai Salm ba Sawphew (40) bad ka Khasi- CL Version ka pyndonkam da kine ki kyntien ha ka Salm 40:3, “U hikai ia nga ban rwai ia ka jingrwai bathymmai”, katba ha ka Khasi OV (Reference) pat la pyndonkam da ki kyntien, “Bad U la buh ia ka jingrwai bathymmai ha ka shyntur jong nga”. Niuma, ngin ym iatai hangne ia ka rukom pynkylla ktien, hynrei ngin pule ia kane ka jingrwai Salm bad pyndei ia ka bad ka por ba ngi im.

September 13, 2020 /

Ka kitab u Hosia ka long kaba sngewtynnad bad ba bang ban pule bad ka jingpyrkhat jong u Hosia shaphang u Blei ka iasnoh bad ka jingim shimet jong u bad ka kyrsoi na kaei kaba ma u hi u mad bad iashem ha ka jingim, kata ka jingiadei jong U bad ka Gomer. Katkum ka Bible u Hosia u dei u tnga jong ka Gomer bad ki don lai ngut ki khun. U Bishop Spong u ong,don ar tylli ki jingbatai shaphang ka jingiapoikha hapdeng u Hosia bad ka Gomer. Kawei ka long, ba u Hosia u shongkurim ia ka nuti bad kawei pat ka long ba kham hadien ka Gomer ka kylla nuti bad ka shah die mraw. Hynrei kine kim dei ki khana ha ka kitab u Hosia bad ka kitab U Hosia ka kren shaphang ka Jingieid. Kane harum ka dei ka khana kaba nga la ring bad pynwan dur na ka jingthoh u John Shelby Spong shaphang ka jingiadei u Hosia bad ka Gomer.

September 6, 2020 /

Ka khlam ka la pynjulor bad ki samla kynthei, shynrang bad kiwei pat, ki shaiong bad sheptieng ban pyrkhat ia ka jingpynjot jong ka. Ha kajuh ka por kane kam pat dei kaba kut jong ka jingim bad barabor ka jingshai ka ap ha ba kut ka lynti iaid ba dum tliw tliw. Ha ka almanac jong ka Balang Presbyterian kane ka dei ka taiew jong ki samla bad kane ka sermon ka mih na ka jingiakren-iatai bad ki katto katne ngut ki samla kiba phohsniew bad saindur ia ka lawei.

August 30, 2020 /

KA ÏING KHOM IEW HA BARIK
Da lah kyntiew
yn sa ieng kum u mot bah
ka ing tep ba ramhah kynsha
ba mih tyrpeng ba pyiar
ban kajoh ban dem sdien da jingsngewrain
ha ki biar, ki dak thoh kin khih kyrbeit
sha ki kyrteng jong ki paidbah…

A SHOPPING MALL IN BARIK
When it rises
it will stand like a large tomb                     
A monstrous mausoleum
with shoulders stretched
long enough to hang in shame
on its walls, alphabets will assemble
into the names of the people…

August 30, 2020 /

Kaei ka Eksodos? Ki riewstad Bible ki ong, ka wei ka dei ka jinglaitim ne jinglaitluid jong ki mraw Hebru na Ijipt bad ka jingiaid lyngba ka Duriaw Basaw. Ka ba ar pat, ka dei ka jingmih ne jingphet noh ki mraw Hebru na Ijipt hadien ka jingiap jong ki khun nyngkong shynrang. Ki don ruh ki riewstad kiba ong ba kane ka kynhun ki mraw kam dei tang ki Hebru hynrei ka kynthup ruh ia kiwei de ki Jaidbynriew kiba long mraw ha Ijipt.

August 24, 2020 /

When the world was young and when all the animals spoke the language of mankind, the peacock, U Klew, was but an ordinary grey-feathered bird without any pretensions to beauty. But, even in those days, he was much given to pride and vanity, and strutted about with all the majesty of royalty, just because his tuft was more erect than the tuft of other birds and because his tail was longer and was carried with more grace than the tails of any of his companions.

August 23, 2020 /

Ka jingwan arsien u Jisu Khrist watla ka dei ka mat kaba iakren tang hapoh ka jylli Khristan pynban ki don ki khep ba ka ktah ia ka imlang-sahlang, ia ka jingiadei shi iing shi sem ne para marjan ne para shnong bad ka wanrah ia ka jingpait iing bad pait Balang. Katkum ka Bible, ha ki sngi kiba nyngkong jong ka Balang Khristan ki bangeit ha u Jisu ki ap khmih lynti ba kata ka iia bad ka jingwan arsien kan jia noh ha ka pateng jong ki hi.

August 16, 2020 /

Ka Ri India ka la kynjoh 73 (hynniewphew lai) snem ka rta naduh ba la ioh ia ka jinglaitluid na ka Sorkar Bilat. Ngi niewkor shikatdei ia kane ka jinglaitluid bad ha kajuh ka por pat ngi syier bad artatien iohba ha kane ka juk ka jinglaitluid ka dei tang ka pushara ia ka shynrong maw jingtep? Kan sah kynmaw ruh ba ngi rakhe ia ka Sngi Laitluid hapdeng ka khlam bad ka dei ka jingkit kaba khia tam ban khyllie pat ia ka Ri na ka jingpynjot jong ka khlam.

August 9, 2020 /

Ka snem 2020 ruh ka dei ka ‘nemsniew namar ka khlam corona bad sa katno tylli ki snem kin nangsniew nangne shakhmat? Tang mar ia sdang ban pur ka khlam ha ka Jylla, ngi la pyrkhat beit tang ia ka jingduh bad jingiap. Mano ban iap? La sngew ngiew shisha, la kum kato ka por ba jia ka khlam ha Nongkyrdan hyndai kaba i bah S.J Duncan i pynpaw kumne, “Jar jar! Wow! la kynjah ka shnong ka thaw. Ka shnong nongiap ki ong.La tieng ki briew. Balei ka jia kumne?..ki dwar, thliew iing ki ang, ki sah rynghang Mano pat ban khyrdep? Mano ban khang…?

August 2, 2020 /

Sa kawei ka kambah kaba ma ngi ki nongshong shnong ngi dei ban pynjia long hadien ba la shem ia ki dawai, ki lad jingsumar bad ki lad jingiada. Kata ka kambah ka long kane, ba baroh ki nongshong shnong salonsar ki dei ban ioh ia kita ki dawai, ki lad jingsumar bad ki lad jingiada khlem da pyniapher kyrdan ne jaitbynriew bad dei ban pynioh ia ki ha ka dor kaba jem bad ba biang briew, kaba ki rangli ki juki bad ki nongbylla sngi ki kotbor. Nalor nangta ngi dei ruh ban pynthymmai bad pynim pat ia ka koit ka khiah bad ka sumar pang (Health Care) ha baroh ki shnong ha ka Jylla.

July 26, 2020 /

Mynta kumne ngi don hapdeng ka khlam bad ka khlam ka la pynjot bad pynjulor ia ka jingim. Kumta ka jingkhot ia ngi ka long ym tang ba ngin ia duwai lang, hynrei ban iakhun, ban iaksaid bad iatreilang para shnong para thaw, para kher para mer bad ruh u Blei un iatreilang bad ngi ba na kane ka khlam kan mih ka pyrthei-mariang kaba thymmai- ka pyrthei kaba shngain bad kaba khiah krat ; ka pyrthei kaba dap kyrhai, ka pyrthei kaba ia ieid, ia niewkor bad ia burom kylliang iwei ia iwei pat bad kan mih ruh ka imlang sahlang ka bym lah shilliang bad ka bym leh shilliang khmat bad kaba ialong mar ryngkat ha khmat u Blei ha khmat u briew.
U Blei un kyrkhu ia phi baroh

July 13, 2020 /

The pandemic has opened up a whole new, yet familiar backdrop of self speculation through my lens. The images chronicle the mundane setting around my own domestic space, featuring my family of six members and the choices I make to freeze moments for eternity. They have been created alongside many thoughts running through my restless mind during the lockdown appending my state of mind, my political stance, my privileges, my body image, my space, my relationships, my priorities, my future and how we would turn out after all this is over.