San Snem Pura Ka Jingїaid Lynti Ka Sengbah Ki Nongdiemadan Ha Ka Jylla

Ki nongdiemadan wat la ki long ka kynhun kaba don ha trai duh jong ka pyrnon, pynban ki long ka kynhun kaba laitluid tam bad ki bun kiwei pat ki para nongshong shnong kiba kwah ban їoh lem ia ka kajuh ka jinglaitluid ban long kynrad bad long shakri hi da lade їalade. Kum kane ka jinglaitluid mano bym kwah? Ha kajuh ka por pat ka jingim ki nongdiemadan ka dap da ka jingїakhun lynter, khamtam ha kane ka Nongbah bad ka Jylla Meghalaya ha kaba ka aiῆjong ka Sorkar India kam pat shym la treikam satia bad kane ka buh ia ka jingim bad ka kamai kajih jong ki nongdiemadan ha ka jingeh bakhraw. Hynrei ym tang ia ki nongdiemadan, ki paidbah nongshong shnong ruh ki shem jingeh namar katba ym pat pyntreikam pura ia ka aiῆ kan long kaba kaba shitom ban wanrah ia ka jingkylluid bad ka jingitynnad jong ka Sor Shillong.

Ki nongdiemadan ki dei ki nongdie jingdie bad ki long ruh ki nongkhaїi kiba rit bai seng pynban ki noh synῆiang shikatdei sha ka їoh ka kot bad kamai kajih jong ka Jylla. Ha satlak ka pyrthei ka kam die jingdie ha madan bad rud lynti ne ha ki jaka paidbah ne hajan ki їew ki hat bad kiwei, ka dei ka lad kamai jakpoh kaba la rim tam. Ha ka nongbah Shillong ruh ka їew tynrai kum ka їewduh ka sdang na ka їew madan bad shi bynta na ka їewduh ha ka por hyndai la ῆiewtang ia ka kum ka їewmadan.

Hapoh ka Jylla ki nongdiemadan ki don man la ki District bad subdivision bad ha ka Nongbah Shillong ki don napdeng ki nongdiemadan kiba la kamai jakpoh ne im ja na ka kam die jingdie ha madan mynta la jan lai pateng, kaba mut na ka kmierad sha ki khun bad sha ki khun ksiew kiba dang їai bteng ia kane ka kam. Ka long pat kaba sngewsih ba ha ka Nongbah Shillong bad Jylla Meghalaya ki nongdiemadan kim їoh ban kamai ja da kaba suk bad na ka por sha ka por ki shah pyndik bad shah kyndang ha ki bor Municipal ne ki bor Hima ne ki Dorbar Shnong ne ki bor District. Ha ka jingshisha ka aiῆ jong ka Sorkar India, ka Street Vendors (Protection of Livelihood and Regulation of Street Vending Act 2014, ka la don tangba ka Sorkar Jylla kam pat shym pyntreikam ia ka bad kane ka buh ia ka kamai kajih jong ki nongdiemadan ha ka jingeh bakhraw bad kumta ki nongdiemadan ki їai dawa na ka Sorkar Jylla.

Kumno ka Sengbah ki nongdiemadan ka sdang? Ka Sengbah jong ki nongdiemadan ka sdang ban pun, ban kha bad longdoh longsnam hadien ka jingїakynduh lang jong ki nongdiemadan kiba shong die jingdie ha kylleng ki thaiῆ jong ka Nongbah Shillong naduh stand Jeep (hajan Qualapaty) shaduh Motphran, GS Road, Khyndailad, Jail Road, Polo, Civil, Barik, Dhanketi, Laitumkhrah bad shawei. Nalor nangta ka la don ruh ka jingїakren bad jingїasyllok halor ki jingeh jong ki nongdiemadan kiba don ha kiwei de ki District.

Ha ka 2 tarik u Jylliew 2016 ka Thma U Rangli Juki ka la pynmih bad sam ia i kot lyngkdop iba batai lyngkot shaphang ki hok jong ki nongdiemadan bad ka aiῆ. Ha kane ka kot lyngkot ka TUR ka la ban jur ba ki nongdiemadan ki dei ban їawanlang bad ban dawa ia ki hok bad ban pyntreikam ia ka aiῆ na ka bynta ki nongdiemadan.

First Pamphlet

Ki sngi bad taїew kiba bud hadien ka 2 tarik Jylliew, ki long ki por jong ka jingїakynduh kaba khah khah hapdeng ki nongdiemadan bad ki dkhot jong ka TUR na ka bynta ban їakren bad їatai bniah halor ki hok jong ki nongdiemadan. Kawei na ki jingїakynduh kaba nyngkong kaba la long ha kawei ka step hadien ka 2 tarik Jylliew, hapoh ka Compound jong ka “Baby Land”, Umsohsun bad ha kane ka jingїakynduh ki nongdiemadan ki la їakren-їatai halor ki mat kiba pher bad khamtam eh kumno ban їakhun pyrshah ia ka jingshah kyndang, ka jingshah knieh ki mar ki mata bad ka jingshah pynsangeh ka kamai kajih ha ki bor Municipal bad kiwei. I Kong Angela Rangad bad Gertrude Lamare kiba la їadon lang ha kane ka jingїakynduh ki la їashim bynta da kaba shah skhor bad buh ha ka jingthoh ia ki jingeh, ki jingsngew bad ia ki mat ba ki nongdiemadan ki kdew. Katba lah ban kynmaw na ka liang ki nongdiemadan kiba ki їadon lang ha kane ka jingїalang ki long Kong Lin, Kong Imi, Bah Oris, Bah Shane bad kiwei.

Naduh kaba sdang hi bad ha man la ki jingїalang la ju pynsngew ia kane kawei ka mat ba kongsan, ba ia ki jingeh jong ki nongdiemadan dei tang ki nongdiemadan hi kiba sngewthuh bad dei tang ma ki hi kiba lah ban ai jingmut bad ban batai kumno ban weng ia kita ki jingeh. La ju pynsngew ruh ba ki nongdiemadan da lade їalade kin їalamkhmat bad їakhun na ka bynta ki hok jong ki.

Ki jingїalang bad ki jingїakynduh ki la bun bad ym lah shuh ban buh ha ka jingthoh bad ha ki sngi kiba sdang ki nongdiemadan bad khamtam eh ki nongmihkhmat na ki thaiῆ bad jaka shongdie kiba pher ki la їapynlut por shisha. Kawei ruh ka jingїakynduh kam shym la long kaba lehnohei bad ha man ki jingїakynduh ki nongdiemadan ki pan jingshai bad їatai halor ka aiῆ bad ki hok jong ki. Ka jingїalang kaba la long ha Youth Center ha Don Bosco, ha shuwa ban don ka General Meeting ban seng bad jied ia ki nongkitkam ba nyngkong jong ka Seng, ka la long ka jingїalang ka ban sah jingkynmaw namar ha kane ka jingїalang u Bah Bhogtoram Mawroh u la ai ka jingpynshai, lyngba ka power point presentation, kaba bniah halor ka aiῆ kaba їadei bad ki nongdiemadan bad u la wanrah ruh ka jingїanujor bad kdew ia ki jingїapher jong kawei pa pawei ka section kaba don ha ka aiῆ jong ka Sorkar India bad ka Sorkar Jylla. Kane ka jingїalang bad ka jingbatai ka la plie war bad pynshai kdar ia ki jingmut jingpyrkhat bad ka la nang pynskhem ia ka jingїakhun.

Kaba bud ia katei ka jingїalang ka dei ka General meeting ha Bethany Society, Dongktieh Laitumkhrah, ha ka Khatsaw Tarik U Jylliew 2016. Ha kane ka sngi la thaw, la pynlong bad la suit la shor ia ka Meghalaya & Greater Shillong Progressive Hawkers and Street Vendors Association (MGSPHSVA) bad la jied ruh ia ki nongkitkam kiba nyngkong kaba kynthup ia kine harum:

  1. President- Lasara Marbaniang.
  2. General Secretary- Shane Thabah
  3. Assistant General Secretary- Shanlang Kharbuli.
  4.  Treasurer- Roney Lyndem
  5. Assistant Treasurer- Imina Kharmuti
Lasara Marbaniang – First President

Ka MGSPHSVA ka kynthup ia baroh ki nongdiemadan hapoh ka Jylla kiba na ki jaitbynriew bapher bapher bad kiba dei ki nongshong shnong ka Jylla Meghalaya. Ka seng ki nongdiemadan ka pdiang bad pyndonkam ia kine ki jait ktien ha ki jingїalang bad kiwei de ki kam jong ka, kita ki long ka Khasi, Garo, English bad Hindi.

Ka MGSPHSVA ka їeng bad treikam na ka bynta ki hok jong ki nongdie madan katkum ki Aiῆ bad ka Riti Synshar jong ka Ri (Constitution of India). Nalor nangta, ka Seng ka їakhun bad їaksaid tyngeh ban pynurlong ia ki jingangnud kaba la pruid dak ha ka article ba saw (4) jong ka Riti Pynїaid Kam (constitution) jong ka Seng (MGSPHSVA).

Ka MGSPHSVA ka dei ka seng ha kaba la jan phra phew na ka shi spah (80%) ki dkhot jong ka Seng ki dei ki kynthei bad ka Seng ka sngew sarong ba ki nongїalam ba hakhmat duh jong ka ki dei ki kynthei. I President ba nyngkong jong ka MGSPHSVA, I dei I Kong Larasa Marbaniang bad haduh mynta la їalam ia ka Seng da I Kong Imina Kharmuti iba long I President. Ka Seng ka la ju pynlong ruh ia ki rally ban pynsawa ia ka sur bad ka hok jong ki kynthei, khamtam eh ka jingshngaiῆ bad jingїada ia ki kynthei kiba die jingdie ha madan bad rud lynti.

Shane Thabah – Founding Secretary

Kawei na ki jingїalang ban pynsawa ia ka sur bad ki hok jong ki kynthei kaba la long ha khyndai lad ha Nohprah 2016.

Tang mar ia sdang treikam ha ka snem 2016, ka MGSPHSVA ka la pynlong ia ka jingїalang bad jingїakhih paidbah ha syndah jong ka Additional Secretariat bad ka Seng ka la ai ruh ia ka dorkhas hakhmat u Myntri Rangbah ka Jylla ha ka 23 tarik u Jylliew 2016. Kane ka dorkhas ka kynthup ia ki jingdawa ban pynsangeh shi syndon ia ka jingpyndik bad jingkyndang ia ki nongdiemadan bad ba ka Sorkar Jylla ka dei ban pyntreikam noh mardor ia ka aiῆ jong ka Sorkar India ka Street Vendors (Protection and Regulation of Livelihood and Street Vending Act 2014.

Ka Dorkhas sha u Myntri Rangbah Ka Jylla 23 Jylliew 2016

Ki bnai kiba bud ki la long shisha ki por kiba eh bad ki jingїakhun kiba jwat, na ka por sha ka por ki nongdiemadan ki shah beh, ki shah knieh ki mar ki mata bad ki nongїalam ki la hap ban їamareh sha ki thanat bad sha ki їingshari.

Namar ba ka Sorkar kam sngap bad ai ia ki jingdawa, ka Seng ka la mudui ha ka їingshari, ka Meghalaya High Court. Ka jingmudui bad jingduwai kaba la buh hakhmat ki nongbishar ka long ban pyndam noh shi syndon ia ka aiῆ jong ka Sorkar Jylla kaba їadei bad ki nongdiemadan bad ban pyntreikam noh ia ka aiῆ jong ka Sorkar India. Ka jingїakhun ha Їingshari kam pat kut haduh mynta ruh, hynrei ka jingїaishah bad jingskhem jingmut jong ki nongїalam bad ki dkhot jong ka Seng ka la long ka borbah kaba pynlah ia ki nongdiemadan ban bteng ia ka kamai kajih jong ki haduh mynta.  

Filing RTI

Kyndit kynsan ha ka snem 2020 ka khlam covid19 ka la wan lynshop ia ka Ri bad Jylla baroh kawei. Ha kane ka khlam ka Sorkar ka la pynbna ia ka jingkhangdam bad ka jingkhangdam ka la neh da ki bnai. Kane ka jingkhangdam ia ka trei ka ktah bad ka kamai kajih ka la tangon tyngeh ia ki nongdiemadan bad ka la don ruh ka jingpyrshang kaba jur na ka liang ki bor Sorkar bad ki Dorbar Shnong ban thawlad ban pynduh syndon ia ka kam die jingdie ha madan.

Ha ka jingshisha kane ka jingpyrshang ban pynduh ia ka hok ki nongdiemadan ka long ka kam be-aiῆ bad ki nongdiemadan sa shisien ki la hap ban їengskhem triang ban їakhun pyrshah ia ki bor kiba thmu ban pynduh ia ka kamai jakpoh jong ki.

Ka Seng ka khlem shongthait bad hapdeng ka jingkyїuh, jingtieng bad jingartatien namar ka jinglynshop ka khlam, la pynlong ia ka jingїalang jong ki nongkitkam bad nongmihkhmat ha madan Golflink ha ka Saw Tarik Jylliew 2020 bad ym pat lap ba sdang ka jingїalang ki bor pulit bad Magistrate ki la wan ban pynsangeh noh.

Ka Meeting ki Nongkitkam bad nongmihkhmat ka MGSPHSVA kaba la long ha ka 4 tarik Jylliew 2020. I Kong Imi kum ka President I la їalam khmat.

Aimi Kharmuti – President
President at the General Body Meeting at Khasi National Dorbar Hall

Ki jingeh kiba mih na ka jingkhangdam ki nangjur bad ki ban khia haduh katta katta ia ki nongtrei-nongbylla sngi. Wat hadien ba la plie ia ka їew ka hat ka la shim por da ki bnai ia ki nongdiemadan ban їohlad ban bteng biang ia ka kamai kajih bad kane ka jia hadien ba ka Seng hi ka la leit tynruh bad dawa na ki bor Sorkar bad ha kajuh ka por ka la tyrwa ia ki lad kumno ban plie biang ia ka kamai kajih ki nongdiemadan da kaba bud ryntih ia ki kyndon ka koit ka khiah. Ka Seng ka la sam ia ki Identity Card sha baroh ki dkhot bad ka la pynbeit hi ia ka rukom shong die jingdie ha madan da kaba bud ia u odd bad even number khnang ban lah ban teh lakam ia ka jingsaphriang u khniang covid19.

Ka Seng ka khlem shongthait bad ka la їasnoh kti bad ka Sorkar ban їakhun pyrshah ia ka khlam ha ka wat kaba nyngkong da kaba pynlong ia ka jinghikai shaphang u khῆiang covid19 bad kumno ban їada bad pynduh ia ka jingsaphriang. La pynlong ia kane ka jinghikai ryngkat bad ka jingkyrshan jong ka National Health Mission, Sorkar Meghalaya ha ki Tarik 12 haduh 23 tarik Risaw 2020, ha Soso Tham Auditorium. Kane ka jinghikai ka la long ka jingmyntoi ia ki nongdiemadan bad kumba phra spah (800) ngut ki nongdiemadan ki la wan їashim bynta bad shah hikai.

Haba ka khlam ka la tangon sa ha ka wat kaba ar, khlem tieng khlem riej ka Seng ka la mih shakhmat ban їatreilang bad ka tnat ka koit ka khiah lyngba ki bor District ha kaba pynbeit ia ka jingai injek tika ia ki para dkhot bad ia ki nongdiemadan. Ha kajuh ka por ka Seng ka їai buddien bad tynruh ia ki bor District ba kin pyrkhat nyngkong ia ki nongbylla sngi kum ki nongdiemadan ha ka por ba ki thmu ban plie ia ka їew ka hat bad ka die ka thied. Kumta da ka jingshimkhia bad jingkitkhlieh ki nongkitkam, ki nongmihkhmat bad da ka jingїatreilang jong baroh ki dkhot, ki bor District ki la kubur bad ki la thaw lad ban shah ia ki nongdiemadan ban sdang noh ia ka kamai kajih jong ki.

Kaba kham ai mynsiem ha kane ka kynti ka long ba da ka jingtrei shitom jong kawei na ki nongkyrshan, ka Reeju Ray, kaba la lah ban lum pisa na ki paralok bad da kane ka pisa la lah ban thied bad sam ia ki jingbam sha ki para dkhot bad kwiei ki nongtrei-nongbylla sngi, kum ki nongtrei їingbriew, nongniah taxi bad kiwei kiba donkam eh ha kane ka por ba ka don ka jingkhangdam. Ka jingsam ia ki marbam ka long kaba rit, hynrei lyngba kane ka pynpaw ia ka mynsiem ka jingїalong kawei bad ka phah ia ka khubor kaba shai ba ki nongdiemadan bad ki dkhot jong ka Seng ki don ban їakyrshan bad їarap kylliang iwei ia iwei pat.

Ka kmen ka sngewbha bad ka rongbiria ka dei ka bynta kaba kongsan jong ka Seng bad shi sien shi snem ka Seng ka ju pynlong ia ka jinglehkmen ban rakhe ia ka sngi ba la seng ia ka ha u bnai Jylliew. La ar snem kynthih ka khlam ka la pynthut ia kane ka rakhe lehkmen, pynban ha ka aїom Khristmas 2020 ka Seng ka la pynlong ia ka jingsam jaiῆ ha ka shnong Wahsohlait kaba don ha ki thaiῆ Nongspung. Bad la pynlong ruh ia ka Christmas carol ha ka Nongbah bad ki nongdiemadan ki la rwai ia ka jingrwai Khristmas “miet bakhuid miet ba jar jar” na ki jaka ba ki shong die jingdie. Ka Radio Big FM 98.3 ruh ka la pyntem ia ka jingrwai carol ba la rwai da ki dkhot bad nongdiemadan bad kane ka jingrwai ka la pynum ia ki dohnud jong ki nongshong shnong.

Ka seng ka la pyrshang ruh ban kner ia ki kti sha ki kam ka koit ka khiah bad ka pule puthi. Ka jingpyrshang kam pat shym la wandur bad kam pat їaid thikna. Ka seng ka ai khublei ia I Dr Wilbur Manner iba la їarap bad don ryngkat bad ka Seng ha ki por baroh bad kumjuh ruh ngi ai khublei ia ki nonghikai kiba la pyrshang bad їarap ia ka jaka pynkhreh kot ia ki khun jong ki nongdiemadan kiba їaleh ia ka eksamin Class 10 bad Class 12 ha kane ka snem. Ka Seng ka ai khublei ruh ia ka Dorbar Shnong Umsohsun kaba la shah ban pyndonkam ia ka їing shnong ban pynlong ia ka jinghikai kot.

Ka Seng ka dei ban nang tur shakhmat. Ngi don ia ka thong ban tei thymmai ia ka imlang sahlang bad ka synshar khadar bad barabor ki jingkylla ki sdang na trai bad na madan.

Khublei.

Rev Kyrsoibor Pyrtuh

Invitee Member (MGSPHSVA)

Raiot

Subscribe to RAIOT via Email

Enter your email address to subscribe to this blog and receive notifications of new posts by email.

Join 15.7K other subscribers
Kyrsoibor Pyrtuh Written by:

Kyrsoibor Pyrtuh is a pastor interested in intersection between theology and social power

Be First to Comment

Leave a Reply